Beste vrienden,
9 mei is het „Europadag“! Op 9 mei 1950 stelde Robert Schuman zijn plan voor een gemeenschappelijk georganiseerd Europa voor. Dit voorstel – vandaag bekend als de “Schuman-verklaring” – was het begin van de Europese Unie.
Christenen zijn vaak pessimistisch over de toekomst van het christendom in Europa. Hebben we al eens getracht om in de veranderingen ook iets positiefs te zien? Philip Jenkins, professor godsdienstgeschiedenis, heeft hierover een paar interessante gedachten gepubliceerd. Wij willen ze u in deze Europabrief voorleggen.
Laten we ter gelegenheid van de Europadag in het bijzonder voor Europa bidden. In deze Europabrief geven we u bij elke zin van het Onzevader een aantal gedachten over het huidige Europa. Dank u dat u met ons meebidt! Dat u de zuurdesem bent waarover Jezus sprak!
Uw Europa voor Christus! – Team
- * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * -
Christelijke comeback in Europa
Uit een tekst van Philip Jenkins
(…) We hebben het altijd over de islam, en toch blijft Europa een sterker christelijk bastion dan het ons lijkt. En dit bastion geeft geen tekens dat het plaats zou gaan maken voor de islam of voor een ander geloof.
Om eerlijk te zijn, moet ik zeggen dat deze trend niet op het eerste zicht naar voor komt. Voor het traditionele geloof was Europa al sinds langere tijd een moeras. Vergeleken met de rest van de wereld is de geloofspraktijk in Europa pijnlijk klein. En het is gemakkelijk om tekenen van verval te ontdekken. Toeristen vinden hier verlaten of geseculariseerde kerken, vele zijn zelfs in een museum veranderd. Maar dit betekent niet dat het Europese christendom met uitsterven bedreigd is. Veel meer betekent het dat de Europese christenheid zich tussen de ruïnes van het aloude geloof begint terug te vinden in een wereld waarin haar overtuigde aanhangers een kleine maar sterke minderheid vormen.
Je zou zelfs kunnen zeggen dat het snelle afnemen van het aantal kerkgangers in de laatste veertig jaar de kerken goed gedaan heeft. Het heeft de kerken ervan bevrijd om als nationale instellingen aan iedereen te moeten welgevallen. Vandaag kan een kerk niet langer ervan uitgaan dat ze alle mensen vertegenwoordigt. Kleinere, gespecialiseerde instellingen kunnen met meer overtuiging, enthousiasme en met meer oog voor de persoonlijke heiliging werken. Een wetenschappelijke analogie: als een ster sterft, wordt een rode reus een witte dwerg – weliswaar kleiner dan hij voordien was, maar hij brandt veel sterker dan voorheen. In heel Europa ontstaan nieuwe geloofsgemeenschappen, zo sterk als witte dwergen uit de overblijfselen van de oude meerderheidskerk. (…)
Hieruit volgt een herontdekking van de christelijke wortels van Europa en zijn culturele stempel door het beleefde evangelie – ook bij diegenen die dit lang buiten beschouwing gelaten hebben. Jürgen Habermas, de meest invloedrijke Duitse filosoof van de linkerzijde, verraste zijn bewonderaars onlangs toen hij zei: „Het christendom, en alleen het christendom, is uiteindelijk de basis van de vrijheid, van het geweten, van de mensenrechten en de democratie, de ankerpunten van de westerse beschaving. Tot vandaag hebben wij geen andere fundamenten. Wij voeden ons nog steeds van deze bron. Al het overige is postmodern gezwets.” Europa staat zeker voor de uitdagingen van een multireligieuze samenleving. Maar met het christendom in de startblokken van een comeback, zijn we nog lang niet een islamitische kolonie aan het worden.
Philip Jenkins is professor geschiedenis en godsdienststudies aan de Penn State Universität en auteur van het boek “God’s Continent: Christianity, Islam, and Europe’s Religious Crisis (New York: Oxford University Press, 2007). Deze tekst verscheen op de website van het “Foreign Policy Magazine” in juni 2007: www.foreignpolicy.com/story/cms.php
Een gebed voor Europa: het Onzevader
Onze Vader die in de hemelen zijt
Help ons Europeanen, Vader, om U als een liefdevolle Vader, als onze Schepper en onze toevlucht te erkennen. Laat ons naar Uw voorbeeld, zelf moeders en vaders worden die met overgave voor hun kinderen zorgen.
Geheiligd zij Uw naam
Vader, Europa is vandaag materialistisch en individualistisch. Verlos ons van deze zelfzucht opdat wij U liefhebben en U en de mensen die Gij aan ons toevertrouwt, dienen.
Uw rijk kome
Vader, Gij zijt de koning van mijn hart! Leef in mijn hart, ik bied het U aan! Verover de harten van de vele Europeanen die zich van U hebben afgewend. Laat mij naar Uw raadsbesluit Uw boodschapper zijn. Voor mij is het een grote eer om aan de komst van Uw rijk mee te werken.
Uw wil geschiede op aarde als in de hemel
Help ons, Vader, om in ons leven Uw handschrift te herkennen. Maak onze harten zacht opdat wij ons aan Uw wil toevertrouwen. Wij vragen altijd: wat wil ik eigenlijk zelf? Geef ons de genade om te vragen wat Gij wilt.
Geef ons heden ons dagelijks brood
Vader, Uw kinderen in Europa hebben U nodig! Er is materiële armoede die velen niet zien. Schenk ons mensen die oplossingen vinden! Wij bidden ook voor de velen die geestelijk arm zijn. Zo veel van Uw Europese kinderen zien in hun leven geen zin. Velen zijn eenzaam en verlaten, niemand heeft hen nodig, niemand bekommert zich om hen. Vervul hun harten met vertrouwen en met Uw aanwezigheid. Help ons om onze naasten met Uw liefde lief te beminnen.
En vergeef ons onze schulden
Vader, wij hebben tegen U gezondigd! Gij hebt ons duidelijk gezegd wat voor U belangrijk is en wij hebben er niet op gelet. Als Europeanen vragen wij U in het bijzonder om vergeving voor de aanvallen op het menselijke leven. Hoeveel ongeboren kinderen worden er niet geaborteerd en steeds meer zieken vragen om een vroegtijdige dood. Nu beginnen wij menselijke embryo’s als grondstof te gebruiken. Gij alleen zijt Heer over leven en dood! Vergeef ons, Vader!
Gelijk ook wij vergeven aan onze schuldenaren
Liefdevolle Vader, maak onze harten zacht tegenover hen die ons iets misdaan hebben. Help ons ook te vergeven wanneer men zich niet bij ons verontschuldigt. Niet ik ben de rechter! Help mij om vrijgevig te zijn zoals ook Gij vrijgevig zijt tegenover mij.
En leid ons niet in bekoring,
Vader, overal in onze Europese samenleving zijn er bekoringen. Schenk ons de gave om goed van kwaad te onderscheiden. Sterk onze wil opdat wij U trouw zouden dienen. Wij bidden U in het bijzonder voor Uw vele kinderen die door een losbandige seksualiteit gekwetst werden. Bevrijd hen en schenk hen hun reinheid weer.
Maar verlos ons van het kwade.
Vader, wij lopen schade op door valse ideeën, filosofieën en ideologieën. Geef ons de genade om U in deze verwarring te vinden. Schenk ons nieuwe denkers die velen kunnen helpen om de waarheid in te zien.
Want van U is het koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid in eeuwigheid. Amen.
Vader, ja Uw wil is het rijk! Wij willen U de eer geven omdat ze enkel aan U toebehoort. Laat Europa niet los, red het omwille van de rechtschapenen en laat Uw Geest neerdalen over ons continent.
Amen.