Beste vrienden!
Ook zonder een expert te zijn kan men de maatschappelijke problemen in het Europa van vandaag duidelijk zien. Parameters en grenzen die doorheen de Europese geschiedenis en in andere hoogculturen bewaard werden, worden veranderd en overschreden. Rationele christelijke fundamenten worden met dit doel voor ogen als ouderwets bestempeld en door irrationele polemieken uit de weg geruimd. Onwetendheid, passiviteit en verkeerd begrepen tolerantie vanwege de zwijgende meerderheid maken deze ontwikkelingen pas mogelijk.
Een waardeneutrale politiek of waardevrij publiek debat is natuurlijk een mythe. Wij christenen moeten onze waarden naar voor brengen – de anderen doen het voortdurend en efficiënt! De volgende bemerkingen van een jonge Duitse theoloog en theaterwetenschapper kunnen ons helpen om beter te verstaan waar onze argumenten steek houden en hoe dringend we het wijdverspreide relativisme moeten overwinnen.
Waar willekeur heerst, leidt dit tot toestanden die niet alleen indruisen tegen het evangelie maar ook tegen het algemeen welzijn. En Plato wist reeds dat een democratie in handen van relativisten ten dode opgeschreven is!
Daarom moeten we voor Europa bidden (het Onze Vader) en voor onze waarden opkomen, zowel in het kleine als in het grote!
Uw Europa voor Christus! Team
- * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - *
Tijdgeest en christendom: enkele kritische kanttekeningen
Door P. Dr. Alkuin Schachenmayr O.Cist.
Het imago van de christen in de media
- De wereldse kritiek op christelijke waarden concentreert zich meestal op de seksuele moraal. De critici maken hiervoor gebruik van de onenigheid binnen de vaktheologie: de christelijke moraal is nu niet alleen „ouderwets“ of „kwezelachtig“. Men citeert nu zelfs theologen die opkomen voor een lossere moraal. De onenigheid tussen de christenen brengt zoals altijd schade toe aan Jezus’ boodschap.
- Als het om het morele handelen gaat, denkt de krantenlezer vlug aan een beangstigende gevolgtrekking: waar gesproken wordt over moraal is er ook veroordeling en uitstoting van de zondaars. Het aspect van Jezus’ barmhartigheid – dat Hij voor de zondaars gekomen is en van hen houdt – gaat in de media vaak verloren.
- Verder verwijt men het christendom dat het het lijden verheerlijkt. Maar de confrontatie met het lijden is een levensschool, en onontkoombare vraag: wij dragen de wonden van Christus op ons eigen lichaam. De armen en zieken hebben een bijzonder privilege in het Lichaam van Christus, daarom worden ze ons telkens weer ‚geschonken’ (men kan ze niet ‚afschaffen’). Hierbij moet men ook wijzen op de hedendaagse overdreven aandacht die aan het ‘gevoel’ geschonken wordt.
- Tenslotte wordt de waarde van de onthouding slecht begrepen. De christen onthoudt zich niet omwille van de onthouding, maar omdat hij weet dat zijn geestelijke offer iets opbrengt. Het is niet tevergeefs.
Het lichaam
- De strijdkreet van de feministen – “baas in eigen buik“ is ondertussen voorbij gestreefd door de Gender Mainstreaming. De post-gender-discussie toont ons, als we het historisch bekijken, dat het feminisme zichzelf uitgehold heeft. De vrouwenbevrijding is haar onderwerp verloren. Vandaag mogen immers geen mannen of vrouwen meer bestaan. De wezenlijke samenhang tussen geslacht en persoonlijke identiteit moet opgeheven worden. Men zegt nu eerder „My body is my art“. Dit proces streeft naar de totale zelfbeschikking van de mens. Zo’n denken is uiteindelijk ook de consequentie van de stapsgewijs voltrokken scheiding van liefde, seksualiteit en voortplanting. De best zichtbare uiting hiervan is de “anticonceptiementaliteit” als een logisch gevolg van de kunstmatige anticonceptie.
- Intussen is het lichaam een technologisch productieorgaan geworden. Het lichaam wordt niet langer als door God geschapen met eerbied bejegend. Het wordt gebanaliseerd, gemanipuleerd en in extreme gevallen zelfs gekloond.
- Het menselijke karakter, de vroeger unieke persoonlijkheid, wordt niet als een genade of charisma in dankbaarheid aangenomen, maar “besteld”. Het christelijk begrepen charisma vermeerdert zich door zelfgave, het “bestelde” natuurlijk niet: het wordt een accessoire.
- Seksuele reinheid is weliswaar een klassiek schoonheidsideaal, maar wordt sinds decennia buiten beschouwing gelaten. Ook op het vlak van karaktervorming wordt vandaag slechts weinig gezegd dat men door zelfoverwinning tot rijpheid komt. Het pseudowetenschappelijk ophemelen van homoseksualiteit stelt de mens voor als een slachtoffer van zijn driften, waaraan hij hulpeloos onderworpen is. De christelijke tegenpositie is de sublimatie: zelfbeheersing leidt tot hogere creativiteit, want de drift voedt alle andere energieën: intelligentie, wil, het waarnemen van hogere waarheden. Als men de sublimatie niet verstaat, kan men ook het celibaat niet begrijpen.
Hoogculturen versus postmoderne willekeur
- Het woord cultuur wordt vandaag voornamelijk in neutrale zin gebruikt. De betekenis van oefening en aanmoediging, gebed, cultus, maatschappelijke inzet (als voorwaarden voor een „hoogcultuur“) is in de vergetelheid geraakt. Als een gemeenschappelijke smaak van een willekeurige groep al als cultuur geldt, ontstaat tegelijk de eis van deze subcultuur om haar “cultuur” te beschermen, ook als haar levenswijze de natuurlijke en logische criteria van het samenleven over boord gooit. Er ontstaat een verwarrend relativisme. Wat tot een hoogcultuur zou moeten behoren (verplichting, sociaal gedrag, wederzijdse rekenschap) is niet meer vanzelfsprekend. Het “Project Mensenapen” toont de radicale posities aan: het wil de “grenzen tussen menselijke en niet-menselijke dieren“ afbreken en – zoals in Spanje – de mensapen zelfs bepaalde mensenrechten toeschrijven en garanderen. Dank zij een wijdverbreide passieve houding en verkeerd begrepen tolerantie ontbreekt steeds vaker de weerstand van de andersdenkende meerderheid.
P. DDr. Alkuin Schachenmayr O.Cist. is professor kerkgeschiedenis aan de Pauselijke Filosofisch-theologische Hogeschool Heiligenkreuz bij Wenen.