Het lichaam openbaart God

 

 

Beste christenen uit Europa en de hele wereld,

 

Vrijheid, waarheid, vergeving, gemeenschap, waardigheid, liefde, persoon: deze concepten kenmerken de authentieke christelijke betekenis van het huwelijk, de seksualiteit en de betekenis van het leven zelf. De publieke opinie doet het christendom geen recht wedervaren: het reduceert zijn diepe begrip van seksualiteit tot een korte lijst van simpele verboden. Helaas, als christenen zijn we vergaand beïnvloed door de kijk van de media en de maatschappij op seksualiteit en de betekenis van onze lichamen.

 

In een reeks van 129 toespraken heeft de katholieke paus Johannes Paulus II een nieuwe weg om de essentiële waarheid van het Evangelie uit te leggen geïntroduceerd. Dit is de “theologie van het lichaam”. Het lichaam is niet zomaar een “bijvoegsel” van de schepping. Het maakt veeleer een integraal deel uit van ons menszijn en uiteindelijk van onze redding. Door onze lichamen zijn wij in staat God beter te ontdekken - en meer zoals Hem te worden.

 

Om een zinvol leven te kunnen leiden, moeten we weten wat het doel is van ons bestaan. “De mens is het enige schepsel op de wereld dat God om zichzelf wilde, [en hij] kan zichzelf niet volledig vinden behalve door een oprechte zelfgave.” Wij kunnen enkel ‘vervuld’ worden door onszelf in liefde weg te schenken. En dit heeft heel wat te doen met onze lichamen en onze seksualiteit. Lees hierover meer hieronder, in de korte samenvatting van de “theologie van het lichaam” van Anastasia Northrop, voorzitster van de ToB (Theology of the Body) International Alliance.

 

Groeten en een gezegend advent!

 

Uw Europa voor Christus! Team

 

PS: Denk eraan: één Onze Vader per dag voor een nieuwe uitstorting van de H. Geest over Europa, zeker tijdens deze kerstperiode

 

- * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * - * -

 

 

De theologie van het lichaam. Een korte samenvatting.

Door Anastasia Northrop

 

 

Het lichaam openbaart God

 

Als een persoon met lichaam en ziel, naar beeld en gelijkenis van God gemaakt, vinden wij de zin van het leven door te ontdekken wat het betekent op God te gelijken – niet alleen met onze ziel, maar met ons lichaam, met onze gehele persoon. Wij zijn niet alleen beeld van God door onze vrije wil en verstand, maar ook door de eenheid en gemeenschap met anderen. “Menszijn betekent geroepen zijn tot interpersoonlijke gemeenschap.” Waarom? Omdat God zelf een gemeenschap is van personen in de Heilige Drievuldigheid. Johannes Paulus zegt: “De mens werd het ‘beeld en gelijkenis’ van God, niet alleen door zijn eigen menselijkheid, maar ook precies door de gemeenschap van personen die man en vrouw vormen vanaf het begin.” (ToB, 14 nov. 1979)

 

“De mens kan niet leven zonder liefde”

 

Een “gemeenschap van personen” doet zich voor wanneer twee mensen zichzelf vrijwillig aan elkaar geven en elkaar in liefde aanvaarden. In feite bestaat ware liefde precies in deze wederzijdse zelfgave. Zoals we in de evangelies zien, is liefhebben het belangrijkste punt van het christelijk leven. “De mens kan niet leven zonder liefde. Hij krijgt nooit inzicht in zichzelf, en zijn leven is zinloos als hem de liefde niet geopenbaard wordt, als hij de liefde niet ontmoet, als hij haar niet ondervindt en zich eigen maakt, als hij er niet levendig deel aan heeft.” (Encycliek Redemptor hominis).

 

Het lichaam is niet zomaar een klein ‘bijvoegsel’ van de schepping

 

Wat heeft het menselijke lichaam met dit alles te zien? Vandaag wordt het lichaam zo dikwijls voorgesteld als een genotsobject of als een machine die niet veel te maken heeft met onze spirituele natuur. Het lichaam is niet zomaar een klein ‘bijvoegsel’ van de schepping. Veeleer een essentieel deel van wat we zijn als menselijke personen. Waarom? Omdat het fysieke lichaam de spirituele realiteit van de persoon openbaart. Je kan bijvoorbeeld zeggen dat door de glimlach op zijn gezicht iemand blij is. Blijheid is geen fysische, raakbare, zichtbare toestand, zodus heb je een fysisch teken nodig om het uit te drukken.

 

De echtelijke betekenis van het lichaam

 

De seksuele vereniging van man en vrouw in het huwelijk is bedoeld als een fysische uitdrukking van hun spirituele eenheid, van de eenheid van hun gehele persoonlijkheid. Net zoals een glimlach ‘leeg’ is als men niet echt blij is, is seksuele vereniging ‘leeg’ zonder spirituele gemeenschap. Hun fysische gemeenschap verwijst niet alleen naar een onzichtbare gemeenschap, maar het toont ons feitelijk dat liefde, zelfgave datgene is waartoe we geroepen en geschapen zijn. God heeft onze lichamen als mannelijk en vrouwelijk geschapen, om ons uitdrukkelijk te tonen dat we geroepen zijn lief te hebben; dat de reden van ons bestaan is lief te hebben, onszelf een geschenk te maken voor anderen. Dat is de ‘echtelijke betekenis van het lichaam’: “Het menselijk lichaam houdt vanaf het begin de mogelijkheid in om liefde uit te drukken, die liefde waarin een persoon een geschenk wordt en - door middel van dit geschenk – de betekenis van zijn bestaan en zijn vervult.” (Tob, 16 jan. 1980) Deze zelfgave is bedoeld om beleefd te worden in al onze relaties, maar de meest concrete en diepste fysieke uitdrukking van het zichzelf geven is de seksuele gemeenschap tussen een man en een vrouw in het huwelijk.

 

De taal van de seksuele gemeenschap

 

Een huwelijksgemeenschap is bedoeld als een teken van Gods verlangen naar een volledige gemeenschap met ons (die, hoewel niet seksueel, intiem is). Het is een teken van Christus’ liefde voor zijn volk. Daarom leert het ons iets over God. Het gehuwde koppel is geroepen om voor de gehele wereld een getuigenis te zijn van Zijn liefde. In hun seksuele gemeenschap spreken hun lichamen de taal van de liefde en totale zelfgave. Wij worden geroepen om de waarheid te spreken door onze lichamen: “Deze lichaamstaal is wat meer dan louter seksuele reactie. Als een authentieke taal van de personen, is hij onderworpen aan de ‘eisen van de waarheid’, d.i. aan objectieve morele normen. Precies op het niveau van deze taal drukken man en vrouw zichzelf wederzijds uit op de voor hen diepst mogelijke wijze.” De enige manier om met het lichaam de waarheid te spreken is seksuele gemeenschap voor te behouden aan het huwelijk. In het huwelijk is de fysieke vereniging van het koppel de uiterlijke expressie van de verbintenis van hun gehele leven met elkaar, de verbintenis die ze gesloten hebben met hun huwelijksbelofte.

 

Opdat onze harten echt vrij mogen worden!

 

Het tegenovergestelde van liefde is niet haat, maar misbruik, het misbruiken van een ander als een object, als een middel tot een doel. Wellust is het gebruiken van een persoon als een object voor seksuele bevrediging. In deze zin zijn onze harten ‘gevechtsplaatsen tussen liefde en wellust’ geworden (ToB, 23 juli 1980). Onze harten zijn als een diepe bron: er is heel wat troebel water, maar als we naar de bodem gaan, zullen we een frisse en levende bron vinden. Het hart is veel dieper dan wellust! Voor Jezus is het niet genoeg om de geboden te onderhouden alsof het een moeilijke last was. Hij vormt ons en onze verlangens om zodat het voor ons volkomen natuurlijk wordt om volgens Zijn plan te leven. Dan vallen wij niet langer onder de wet, zoals Paulus schrijft aan Romeinen. Dan zijn we in staat in liefde en waarheid te leven met een echtgeno(o)t(e).

 

Christus richt zich tot onze harten en roept ons om vrijwillig ervoor te kiezen onze seksualiteit te beleven in overeenstemming met onze waardigheid als personen, gemaakt naar beeld en gelijkenis met God! Alleen door onze echte waardigheid als man en vrouw, geschapen naar het beeld van God, te beleven, zullen we echt ‘vervuld’ zijn. Zullen we gelukkig zijn in de diepst mogelijke betekenis. Dat is het leven waarvoor we bestemd en geschapen zijn vanaf het begin.

 

Anastasia M. Northrop is voorzitster van TOBIA, the Theology of the Body International Alliance.

 

Verdere lectuur:

http://www.rkdocumenten.nl/index.php?tb=dossiers

Christopher West. Theology of the Body: Explained. ISBN 0819874108 (Engels)